“`html

İsrail ve Lübnan Arasındaki Ateşkes Anlaşması Uzatıldı

İsrail ile Lübnan arasında 27 Kasım 2024’te imzalanan ateşkes anlaşması, gelişmeler doğrultusunda 18 Şubat 2025’e kadar uzatıldı. Bu ateşkes, Hizbullah’ın Lübnan’ın güneyinden çekilmesi, Lübnan ordusunun bölgedeki kontrolü üstlenmesi ve İsrail güçlerinin geri adım atmasını öngörüyordu.

Beyaz Saray, 26 Ocak’ta yaptığı açıklamada, “Lübnan ve İsrail arasındaki anlaşmanın 18 Şubat 2025 tarihine kadar geçerli olacağı” bilgisini paylaştı. Ayrıca, 7 Ekim 2023’ten sonra tutuklanan Lübnanlıların iadesi için müzakerelerin başlayacağı duyuruldu.

AFP, Lübnan’dan ateşkesin süresinin uzatıldığına dair bir bildirim aldığını aktardı.

Lübnan hükümeti, 26 Ocak itibarıyla İsrail askerlerinin belirlenen alanlardan geri çekilmediğini ve bu güçlerin, çatışmalardan kaçan sivillere saldırılar düzenlediğini bildirdi. Bu olayda 22 kişinin hayatını kaybettiği ve 124 kişinin yaralandığı kaydedildi.

Öte yandan, İsrail, Hizbullah’ın anlaşmanın şartlarını yerine getirmediğini öne sürerek, askerlerinin geri çekilmeyeceğini açıkladı. Askerlerinin tehdit oluşturan unsurlara karşı pozisyon aldığını duyurdu.

İsrail askeri sözcüsü ise, 26 Ocak’ta, Lübnan’ın güneyindeki 60’tan fazla köyün sakinlerine, bölgeye geri dönmemeleri yönünde bir uyarı gönderdi.

Ateşkes Anlaşmasının Hayata Geçişi

O dönemde ABD Başkanı Joe Biden, ateşkesin yürürlüğe girdiği 27 Kasım’da, Lübnan-İsrail sınırındaki çatışmaların yerel saatle 04.00’te sona ereceğini belirtti. Biden, bu anlaşmanın “düşmanlıkların kalıcı olarak sona ermesini” amaçladığını vurguladı.

Beyrut’taki BBC Arapça muhabiri Carine Torbey, ateşkesin ilan edildiği saatlerde bile İsrail İHA’larının Lübnan semalarında uçtuğunu ve sürekli bir gürültü oluşturduğunu bildirdi.

Çatışmalar nedeniyle evlerinden ayrılmak zorunda kalan Lübnanlı vatandaşlar, ateşkes sonrasında geri dönmeye başladı. Ancak, İsrail ordusu, güney Lübnan’daki yerleşimcilerin acele etmelerini istemedi ve henüz güvenli bir geri dönüş olmayacağını kaydetti.

İsrail ordusu ayrıca, güney Lübnan’a dönmek isteyenler için akşam 17.00 ile sabah 07.00 arasında sokağa çıkma yasağı uyguladı; Litani Nehri’nin güneyine geçişler yasaklandı.

Geçmişten Günümüze Sınır İhtilafları

İsrail ve Lübnan merkezli Hizbullah arasında, Ekim 2023’te başlayan Gaza Savaşı sonrası süreç hızla tırmandı. Özellikle Eylül ayında İsrail’in yoğun hava saldırıları ve kara harekâtları, ateşkes öncesinde gerginliği artırdı.

Biden, 60 gün içerisinde İsrail güçlerinin Lübnan topraklarından geri çekileceği ve bu süreçte Lübnan ordusunun bölgede kontrolü ele alacağını belirtmişti. Böylece iki tarafın da sivil vatandaşlarının evlerine dönebilmesi hedefleniyor. Ancak, Lübnan ordusu, gerekli altyapıya ve kaynağa sahip olmadığını ifade etti.

ABD’nin Rolü

Anlaşmaya göre, Lübnan ordusu, İsrail ordusu ve Lübnan’daki Birleşmiş Milletler Geçici Gücü (Unifil) arasında oluşturulmuş olan üçlü mekanizma, ABD ve Fransa’nın katılımıyla çalışacak. Tüm anlaşmazlıklar, ABD’ye bildirilecek. Ancak, ABD askerlerinin Lübnan’da konuşlandırılmayacağı, buna karşın eğitim ve destek için Lübnan ordusuna yardımda bulunacağı belirtildi.

Uluslararası toplum, anlaşmanın sağlanmasında iş birliği yaparak, tarafların yükümlülüklerine sadık kalmaları çağrısında bulundu.

Çatışmaların Etkileri ve Tepkiler

Lübnan’daki son gelişmeler Türkiye’de olumlu karşılandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ateşkes anlaşmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve tüm tarafların sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğini vurguladı.

Diğer yandan, İran Dışişleri Bakanlığı da bu ateşkesi memnuniyetle karşıladı. İran, Lübnan hükümetine verdiği desteği yineledi.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ise ateşkesin olumlu bir adım olduğunu belirtirken, tüm taraflara anlaşmaya riayet etme çağrısında bulundu. Guterres, ateşkesin sivillerin güvenliği açısından kritik bir aşama olduğunu ifade etti.

Son Durum ve Can Kaybı Rakamları

Anlaşmalar ve müzakerelerde yaşanan zorlukların yanı sıra, iki taraf arasında son haftalarda karşılıklı saldırılar da devam etti. Ekim 2023’ten bu yana yaşanan çatışmalarda Lübnan’da 3.800’den fazla kişi yaşamını yitirirken, çok sayıda yaralı ve yerinden olmuş insan bulunuyor. İsrail tarafında da ölenlerin sayısı 82 askere ve 47 sivile ulaştı.

Dünya Bankası, bu çatışmaların ekonomik etkilerini 8.5 milyar dolar olarak tahmin ediyor. Son yaşanan hava saldırılarında Hizbullah’ın liderleri de hedef alındı.

“Marmara Denizi’ni kurtarmak için 1 milyar dolar gerekiyor” – Prof. Dr. Bayram Öztürk anlatıyor

“`