Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Borç Durumu Endişe Verici
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, uluslararası toplantılarda ‘Türkiye’nin hikayesi’nin birçok yatırımcıyı etkilediğini savunsa da, bakanlığının borç bulma konusunda bile zorluklar yaşadığı ortaya çıktı. Bakanlık tarafından paylaşılan iç borçlanma stratejisi raporunda, Mayıs-Temmuz 2024 döneminde dış borçların ödenmesine rağmen yeni dış borçlanma planının olmadığı belirtiliyor.
Mısıra Olan Borç
Rapora göre Hazine, 3 aylık dönemde toplam 874 milyar lira borç ödemeyi planlıyor; bunun 733.3 milyarı iç borç, 140.7 milyarı da dış borç olacak. Ancak aynı dönemde finansman ihtiyacının 803.7 milyarı iç borçlanmayla, 70.3 milyarı da diğer kaynaklarla karşılanacak ve dış borçlanma yapılmayacak. Kredi risk primindeki artış, Türkiye’nin borçlanma maliyetini yükseltiyor. Ekonomist Mahfi Eğilmez de durumu şu sözlerle özetledi: “Hazine programında dış borç ödemesi var ancak dış borçlanma planı yok. Bu durum, ya bize borç veren olmadığı ya da faizlerin yüksek olduğu anlamına gelebilir.”
Geçtiğimiz 19 Mart’ta gerçekleşen siyasi operasyonun ardından uluslararası sermaye, Şimşek’in başarısız programını sorgulamaya başladı. Kearney’nin araştırmasına göre Türkiye, 2025’te yabancı yatırımcıların en güvendiği 25 ülke arasına giremedi. Dahası, Türkiye listede sadece 25 gelişmekte olan ülke arasında 14. sırada yer alarak Arjantin, Mısır ve Tayland’ın gerisinde kaldı. Kearney İstanbul Ofisi Kıdemli Yöneticisi Emin Özuğur, Türkiye’nin çekiciliğinin artması için makroekonomik istikrar ve şeffaf yönetimin önemine dikkat çekti.
Yabancı Yatırımcılar ve Borsa İstanbul
Uluslararası sermaye, Türkiye’ye borç vermemek ve tahvillerini satmakla kalmayıp, Borsa İstanbul’a da ilgi göstermiyor. Güven erozyonu nedeniyle beklenen yabancı para girişi bir türlü gerçekleşmiyor. Bu durum, dünya piyasalarında Türk şirketlerinin payının azalmasına sebep oluyor. Ekonomist Emre Akçakmak’ın verilerine göre, MSCI’nin gelişen ülkeleri kapsayan endeksindeki Türk hisselerinin payı 2000 yılında %3.7 iken bu yıl %0.5’e kadar düştü. Endeksteki Türk hisseleri Filipinler ve Şili ile aynı seviyede bulunuyor.
